Kwartalnik Górowski – blog historyczny

3 września 2018
Kategorie: Bez kategorii

Kościuszko zamiast Głogowczyka

Opublikowano: 03.09.2018, 15:58

Myśl o nadaniu Szkole Podstawowej nr 2 imienia zrodziła się podczas posiedzenia rady pedagogicznej, podsumowująca rok szkolny 1969/1970, prawdopodobnie pod koniec czerwcu lub na początku lipca 1970 r., co znalazło odzwierciedlenie w kronice szkolnej piórem ówczesnej kierowniczki Heleny Wawrzyńczak. Od 1960 r. tej placówce oświatowej patronował Henryk III Głogowski. W trakcie dyskusji nauczyciele wskazywali na trudności związane z dotychczasowym patronem. Polegały one na tym, że osoba tego księcia nie stanowiła wg ich oceny zasadniczo wzoru do naśladowania, oraz nie można było znaleźć materiałów, które pozwoliłyby poświęcić jeden dzień patronowi. Wyglądało, że jest przesądzone, iż nowym patronem będzie Tadeusz Kościuszko. [1]

Jak doszło, że patronem tej szkoły został książę Henryk III Głogowski? 24 czerwca 1960 r. kierownik szkoły Piotr Milinkiewicz poprosił nauczycieli historii Kazimierza Biernackiego i Jana Hryniewicza by na najbliższe posiedzenie rady przygotowali umotywowany wniosek odnośnie patrona szkoły, ale nie padła żadna konkretna propozycja. [2]

Na kolejnym posiedzeniu 30 sierpnia 1960 r. już wiadomo było, że patronem szkoły będzie Henryk III Głogowski,  18 sierpnia 1960 r. bowiem na uroczystej sesji Miejskiej Rady Narodowej zorganizowanej w związku z 660 rocznicą nadania Górze praw miejskich .podjęto uchwałę w sprawie nadania Szkole Podstawowej nr 2 imienia wnuka Henryka II Pobożnego, który zginął pod Legnicą w bitwie z Mongołami w 1241 r., przedstawiono jako dążącego do zjednoczenia państwa polskiego w okresie rozbicia dzielnicowego. Podniesiono jego zasługi wobec Góry, gdyż nadał jej – jak nieprecyzyjnie określono – prawa miejskie; faktycznie – lokował Górę. [3]

25 września 1960 r. odbyła się uroczystość nadania imienia Henryka III Głogowskiego szkole i odsłonięcie pamiątkowej tablicy. Połączono ją z obchodami 15-lecia szkoły. [4]

Kierowniczka szkoły Helena Wawrzyńczak w piśmie z 17 września 1970 r. zwróciła się do wrocławskiego kuratorium za pośrednictwem Wydziału Oświaty i Kultury w Górze o nadanie Szkole Podstawowej nr 2 imienia Tadeusza Kościuszki w 25-leciu jej istnienia. W uzasadnieniu m.in. napisano: „Patronem szkoły staje wzorem osobowościowym, modelem wychowawczym, jego cechy charakteru, postawa życiowa, a wreszcie określone poglądy polityczne i społeczne powinny być szeroko wykorzystane w pracy wychowawczej. Wspaniała postać Tadeusza Kościuszki wiąże się ściśle z tymi szlachetnymi cechami. Kształtowanie tych cech ma bardzo ważne znaczenie, a szczególnie tu na Ziemiach Zachodnich i Północnych. Postać Tadeusza Kościuszki jako patrona szkoły wiążę się również ściśle z przydatnością dla sprawy wychowania patriotycznego i moralnego naszej młodzieży.” Kuratorium bardzo szybko odpowiedziało. W piśmie z 11 listopada 1970 r. nadał Szkole Podstawowej nr 2 imię Tadeusza Kościuszki. Nie wiadomo, co się stało z poprzednim patronem.

18 grudnia 1970 r. postanowiono, że uroczystości 25-lecia szkoły, nadanie imienia Tadeusza Kościuszki oraz wręczenie sztandaru odbędzie się w dniu 4 lutego 1971, w dniu urodzin patrona. [5] Jednakże 25-lecie szkoły obchodzono 13 lutego 1971 r. i było połączone z nadaniem imienia T. Kościuszki i odsłonięciem tablicy pamiątkowej. Nauka w tym dniu trwała tylko do godz. 12.00. [6]

Uroczystość rozpoczęła się o godz. 16.00 w Międzyorganizacyjnym Powiatowym Domu Kultury. Otworzył ją Jan Chmura, następnie Helena Wawrzyńczak wygłosiła okolicznościowe przemówienie a ówczesny inspektor szkolny Tadeusz Podwiński odczytał orzeczenie kuratorium o nadaniu szkole imienia Tadeusza Kościuszki. Członkowie komitetu rodzicielskiego wręczyli kierowniczce szkoły sztandar, który ona przekazała pocztowi sztandarowemu złożonego z uczniów. Byli to Jarosław Szypiłł (kl. VIIIa), Anna Knop (kl. VIa) i Celina Trzpil (kl. VIb). Sztandar ufundowali rodzice uczniów uczących się w szkole.

Młodzież uczestnicząca w uroczystości złożyła ślubowanie o treści:

„Ślubujemy Ci Polsko, swoją wzorową postawą i zachowaniem zespolić wszystkie siły naszego pokolenia do walki ze wstecznictwem, ciemnotą i zacofaniem, do walki o sprawiedliwość społeczną i lepsze jutro Polski Ludowej.

Ślubujemy Ci Polska Rzeczpospolita Ludowa!

Ślubujemy Ci Patronie naszej szkoły zespolić wszystkie siły dla rozwoju naszych prastarych Ziem Piastowskich, odzyskanych przez naszych ojców i dziadków dla obrony całości i bezpieczeństwa ziemi naszej ojczystej.

Przyrzekamy Ci nasz Patronie!

Przyrzekamy Ci Szkoło, przyrzekamy CI nasz Patronie kontynuować postępowe tradycje, swoim zachowaniem oraz postawą rozsławić Twoje dobre imię, przestrzegać godności ucznia, realizować hasło wypisane na sztandarze: Ojczyzna, Nauka, Praca.

Przyrzekamy Ci Szkoło!”

Część artystyczną przygotowały Maria Kubiak i Jarosława Olejnik. Zakończyła się ona odśpiewaniem pieśni do słów nauczyciela Stanisława Brańskiego i melodii ułożonej przez Marię Kubiak.

W budynku szkoły inspektor szkolny Tadeusz Podwiński odsłonił pamiątkową tablicę. Nad marmurową tablicą widniało hasło: „O Kościuszko piękny wzorze pragniemy cię naśladować.” Pod tablicą uczniowie złożyli czerwone goździki. [7]

W tym samym czasie zmieniono patrona Szkoły Podstawowej nr 3 – zniknął Józef Lompa, a pojawił się Władysław Broniewski. Nie zapomniano o Henryku III Głogowskim. Krótko patronował jednej z górowskich ulic w pobliżu ówczesnej ul. 1 Maja (obecnie Głogowskiej).

Mirosław Żłobiński

„Życie Powiatu” 2018 nr 2 s. 11

[1] Kronika SP nr 2

[2] Księga protokółów Rady Pedagogicznej: 1958-1960, s. 165

[3] APL: PMRN Góra Śląska 9 s. 179-182

[4] Kronika szkolna, bp

[5] ibidem, s. 74

[6] ibidem, s. 85-86

[7] Opis uroczystości na podstawie kroniki SP nr 2.

Komentarze

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.